Wat willen we

Ouderenberaad Zorg en Welzijn Zuid-Holland Noord

 1.    Wat is het Ouderenberaad Zorg en Welzijn Zuid-Holland Noord  en wat willen we?

Het Ouderenberaad Zorg en Welzijn Zuid-Holland Noord is één van de acht regionale ouderendelegaties die in het kader van het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) zijn gestart om het ouderenperspectief in te brengen bij onderwijs, onderzoek en beleidsontwikkeling op het gebied van wonen, welzijn en zorg voor ouderen.
Het Ouderenberaad is een vaste samenwerkingspartner van het LUMC (de opleiding geneeskunde, de master Vitality and Ageing, en het wetenschappelijk onderzoek), de Hogeschool Leiden (Werkplaats Sociaal Domein) en het Universitair Netwerk voor de Care sector in Zuid-Holland (UNC-ZH). Daarnaast heeft het Ouderenberaad zich als samenwerkingspartner verbonden aan de Alliantie Positieve Gezondheid Zuid-Holland Noord.
Naast zijn functie op regionaal niveau is het Ouderenberaad op landelijk niveau formeel vertegenwoordigd in de door de Minister van VWS ingestelde Raad van Ouderen. Hierin hebben vertegenwoordigers van alle acht regionale ouderenorganisaties zitting met daarnaast drie vertegenwoordigers van de ouderenbonden.
Op regionaal en nationaal niveau beogen we zo inhoud te geven aan ons motto: Praat mét ouderen, niet óver.

 2. Hoe werkt het Ouderenberaad?
In de praktijk vertalen we onze doelstelling in een aantal deeltaken:

Onderwijs:

• Meedenken over de onderwijsdoelen, de inhoud en de inrichting van het onderwijs aan aanstaande zorg- en welzijnsprofessionals (LUMC, Hogeschool Leiden);

• Actief participeren in dit onderwijs via deelname aan werkgroepen, interviews e.d.;

• Stimuleren van (aanstaande) professionals om te denken vanuit het belang en het perspectief van de oudere.

Onderzoek:

• Participeren in onderzoek door bij te dragen aan de vraagstelling, de onderzoeksopzet, het benaderen van de achterban en het helpen vertalen van de resultaten naar de doelgroep;
• Stimuleren van de toepassing van resultaten om de situatie van ouderen te verbeteren.

Beleidsontwikkelingen:

• Volgen van ontwikkelingen op het gebied van de doelstelling van het Ouderenberaad;
• Leggen en onderhouden van contacten met relevante regionale beleids- en ondersteuningsorganisaties op het gebied van zorg en welzijn van ouderen.
• Onderzoeken in hoeverre beïnvloeding – in de regio en landelijk –  via agendering en prioritering van knelpunten mogelijk is.

Adviezen Raad van Ouderen:

• Leveren van inhoudelijke inbreng vanuit ons regionale Ouderenberaad aan de Raad van Ouderen, met betrekking tot thema’s waarover de landelijke Raad van Ouderen een advies aan de Minister voorbereidt.
• Formuleren van ongevraagde adviezen die het Ouderenberaad wil uitbrengen aan de Raad van Ouderen.

Contacten:

• Inrichten en onderhouden van een breed netwerk van ouderen. Leden van het Ouderenberaad moeten niet alleen namens zichzelf praten, maar ook goed op de hoogte zijn van wat leeft onder ándere ouderen. Daarom doen zij regelmatig een beroep op hun achterban: ouderen die met hun willen meedenken over voorgenomen activiteiten en adviezen.
• Organiseren van themabijeenkomsten voor (groepen) ouderen rond specifieke thema’s.
• Leggen en onderhouden van contacten met verschillende categorieën georganiseerde ouderen (cliëntenraden, ouderenbonden, adviesraden e.d.);

3. Samenstelling van het Ouderenberaad
Het Ouderenberaad bestaat (op dit moment) uit 19 leden – allen 60-plussers en wonend binnen de regio Zuid-Holland Noord - en een interim-voorzitter (mw. prof. dr. J. Gussekloo).
Alle leden hebben hun eigen competentie ten aanzien van de doelstelling van het Ouderenberaad. Zie smoelenboek
Het Ouderenberaad kent een rooster van aftreden: voorzitter en leden worden benoemd voor de duur van vier jaar, met de mogelijkheid van een eenmalige herbenoeming voor een tweede periode van vier jaar. In bijzondere gevallen kan van dit laatste worden afgeweken.
Nieuwe leden worden geworven op basis van een profielschets. Daarbij wordt gelet op aanwezige competenties, man-vrouwverhouding, leeftijd, spreiding over de regio en diversiteit.

3.1 Het plenaire Ouderenberaad
De leden van het Ouderenberaad vormen, samen met de voorzitter, het plenaire Ouderenberaad. In dit plenaire beraad wordt:

• informatie gepresenteerd en uitgewisseld over lopende en nieuwe activiteiten in de afzonderlijke werkgroepen en projectgroepen (via schriftelijke of mondelinge rapportages);
• de kennis van de leden worden vergroot door het uitnodigen van gastsprekers vanuit andere organisaties. Bij voorkeur worden inhoudelijke onderwerpen geagendeerd, met ruime gelegenheid tot onderlinge discussie;
• besproken aan welke projecten we deelnemen en over welke projecten we adviseren;
• de afvaardiging naar andere organisaties vastgesteld;
• een gezamenlijk standpunt geformuleerd ten aanzien van adviezen en jaardocumenten.
  Het streven is erop gericht een keer per jaar de formele samenwerkingspartners uit te nodigen.

De plenaire vergaderingen vinden éénmaal per zes weken plaats,gewoonlijk in het LUMC.

3.2 De werk- en projectgroepen van het Ouderenberaad
Het accent van de  activiteiten ligt bij de werkgroepen. De taak van de werkgroepen is - op eigen initiatief of op verzoek van de plenaire vergadering van het Ouderenberaad - voorstellen te formuleren of activiteitenplannen te ontwikkelen die passen bij de missie van het Ouderenberaad. Deze worden ter instemming voorgelegd aan de plenaire vergadering van het Ouderenberaad. Vervolgens voeren de werkgroepen de geaccordeerde activiteiten uit.

Het Ouderenberaad kent drie werkgroepen:

• De werkgroep Beleid
  De activiteiten van de werkgroep Beleid hebben voornamelijk betrekking op het welzijn, de zorg en het wonen in wijk of gemeente. De werkgroep werkt nauw samen met de Werkplaats Sociaal Domein van de Hogeschool Leiden. Daarnaast beoordeelt de werkgroep de plannen t.a.v. ouderen van regionale organisaties op het gebied van thuis- en wijkgerichte zorg, welzijn en wonen.
  
  De werkgroep heeft een belangrijke rol bij de inbreng van het Ouderenberaad in de Raad van Ouderen en functioneert als klankbord voor en ondersteuning van onze twee afgevaardigden in deze Raad. De werkgroepsleden dragen in diverse fases bij aan de adviezen van de Raad van Ouderen op de terreinen thuis- en wijkgerichte zorg, welzijn en wonen, van voorbereiding tot uiteindelijke totstandkoming. Zo kan lokaal onderzoek dienstig zijn als input voor de RvO, als motief dan wel illustratie voor bepaald landelijk beleid.
  Van belang is ook de vertaling van uitgebrachte adviezen naar de eigen regio en het bevorderen van een publieke discussie hierover – in samenwerking met de andere werkgroepen.

• De werkgroep Onderwijs en Onderwijs (O&O)
  De werkgroep Onderwijs en Onderzoek Onderzoek vervult een coördinerende en stimulerende rol bij de vele activiteiten op het gebied van onderwijs en onderzoek in relatie tot de (geneeskundige) zorg voor ouderen.
  
  Leden van de werkgroep, maar ook anderen binnen het Ouderenberaad dragen actief bij aan de opleidingen van aanstaande professionals op diverse niveaus (geneeskundestudenten, studenten van de master Vitality and Ageing, HBO-V, MBO). Ze praten met studenten, laten zich interviewen, en worden in gesprek met docenten ook betrokken bij de inhoud en de inrichting van het onderwijs.
  
  Op het terrein van onderzoek worden ze in een vroeg stadium door onderzoekers van vooral het LUMC en UNC-ZH om advies gevraagd met betrekking tot voorgenomen onderzoeksprojecten of onderdelen daarvan (vraagstelling, onderzoeksopzet, eventuele enquêtes, de vertaling van de resultaten). Eenmaal gehonoreerde projecten blijven ze volgen als lid van een begeleidende project- of klankbordgroep.
• De werkgroep Communicatie
  De werkgroep onderhoudt en versterkt de contacten met de achterban, vooral via het Netwerk Ouderenberaad ZH-N van ca 500 ouderen. Samen met leden uit andere werkgroepen worden voor de netwerkleden fysieke en online-bijeenkomsten georganiseerd, en ook wordt samengewerkt met andere ouderenorganisaties. Daarbij wordt informatie gedeeld, dat wil zeggen: verschaft maar ook opgehaald.  De achterban wordt bijvoorbeeld geïnformeerd over ontwikkelingen in de zorg voor ouderen, maar ook worden vragenlijsten uitgezet, bijvoorbeeld ten behoeve van medisch onderzoek.
  
  Voor de communicatie met de achterban, leden, partners, externe relaties en andere geïnteresseerden is er een website www.ouderenberaadzuidhollandnoord.nl en een Nieuwsbrief die vier keer per jaar verschijnt.
  
  De werkgroep zet zich ook in voor ándere vormen en aspecten van communicatie binnen het Ouderenberaad en met de achterban. Zo ondersteunt zij de werving van nieuwe leden van het Ouderenberaad en de redactie van Jaarverslag en Werkplan.
  
  

Werkwijze werkgroepen:
Iedere werkgroep heeft een vaste 'kern' van leden. Ieder lid is (mede) verantwoordelijk voor een deeltaak bijvoorbeeld het onderhouden van het contact met een specifieke partner of project. Door deze spreiding van verantwoordelijkheden voelen alle leden van het Ouderenberaad zich concreet verbonden met een (of meer) onderwerpen.

De bijeenkomsten van een werkgroep zijn open voor andere leden van het Ouderenberaad, die geïnteresseerd zijn in specifieke onderwerpen. Natuurlijk zijn er ook contacten tussen de werkgroepen onderling. Nogal wat leden OB zijn lid van meer dan een werkgroep, maar ook los daarvan zijn er raakvlakken. Zo werken bijvoorbeeld de werkgroepen Beleid en Communicatie samen als er een bijeenkomst wordt georganiseerd voor leden Netwerk in het kader van een advies van de Raad van Ouderen.

Vanuit elk der drie werkgroepen is er twee of driemaal per jaar een inhoudelijke inbreng op de plenaire vergadering: een presentatie of adviesvraag, vanuit de werkgroep of door een samenwerkingspartner. Tussentijds wordt het Ouderenberaad over de werkgroepsactiviteiten op de hoogte gehouden via (zeswekelijkse) rapportages.

Coördinatoren:
Elke werkgroep kent twee coördinatoren die het overzicht houden over de lopende activiteiten, en nieuwe initiatieven stimuleren. Zij krijgen van de voorzitter de verzoeken van onderzoekers en organisaties doorgespeeld en bespreken binnen hun werkgroep of die gehonoreerd kunnen worden en zo ja, welke leden welke taken op zich nemen.

De zes coördinatoren vormen, samen met een vertegenwoordiger in de Raad van Ouderen, en de voorzitter het zogeheten Presidium (zie onder 3.3).

Projectgroep Netwerk Ouderenberaad/V&A
Voor onderwerpen/projecten die over de grenzen van de werkgroepen heen reiken, kan op voorstel van het Presidium door de plenaire vergadering een projectgroep worden ingesteld.

Op dit moment kent het Ouderenberaad één projectgroep, de projectgroep Netwerk Ouderenberaad/V&A. Deze bestaat uit 3 leden van het Ouderenberaad en 2 docenten/onderzoekers van de opleiding V&A. De projectgroep heeft met leden van de werkgroep Communicatie een Netwerk ingericht van ongeveer 500 ouderen die informatie van het Ouderenberaad willen ontvangen en/of ons willen ondersteunen. Afhankelijk van hun persoonlijke keuze, ontvangen de leden van het Netwerk bijvoorbeeld de periodiek uitkomende Nieuwsbrief van het Ouderenberaad en/of worden zij benaderd voor deelname aan (flits)peilingen of onderwijsactiviteiten.

Zie pagina Samenstelling voor overzicht leden werk- en projectgroepen.

3.3 Het Presidium
De dagelijkse leiding van het Ouderenberaad berust bij het Presidium. Onder leiding van de voorzitter nemen daaraan de coördinatoren van de werkgroepen deel, en een afgevaardigde naar de Raad van Ouderen. Het Presidium bereidt de agenda van de vergaderingen van het Ouderenberaad voor en bespreekt de toewijzing van taken aan een of meer van de werkgroepen.

3.4. Ondersteuning
Het Ouderenberaad wordt zowel bestuurlijk-strategisch als administratief ondersteund vanuit de afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde van het LUMC, onder de  leiding van mw. prof. dr. J. Gussekloo, die behalve als voorzitter a.i. ook als penvoerder van het Ouderenberaad optreedt. Zij organiseert tevens de personele inzet voor de ondersteunende werkzaamheden door resp. een inhoudelijk secretaris en een management assistent. Samen verzorgen zij werkzaamheden als:

- Inhoudelijke en secretariële ondersteuning van de voorzitter bij de plenaire vergaderingen (opstellen agenda, verslaglegging etc);
- Inplannen van en contact onderhouden met sprekers die een presentatie geven in een werkgroep of de plenaire vergadering van het Ouderenberaad;
- Intermediair zijn tussen werkgroepen en presidium/voorzitter;
- Ondersteuning van werkgroepen/leden van het Ouderenberaad bij het organiseren van bijeenkomsten voor leden Netwerk;
- In samenwerking met (leden van) de werkgroep Communicatie zorg dragen voor voorlichting en publiciteit met betrekking tot het Ouderenberaad;
- Opstellen Jaarverslag en Werkplan, in overleg met leden van het Presidium;
- Beheer van de mailbox (ouderenberaad@lumc.nl) en het archief van het Ouderenberaad;
- Verzending van de Nieuwsbrief en uitnodigingen voor bijeenkomsten aan de leden van het Netwerk;
- Plannen van afspraken en vergaderingen en versturen stukken;
- Doorgeleiden naar leden van het Ouderenberaad van uitnodigingen voor overleggen, bijeenkomsten, projecten, adviesgroepen enz. vanuit partnerorganisaties;
- Het doorspelen van inhoudelijke vragen aan de leden van het Presidium.

3.5 Financiën van het Ouderenberaad
Het Ouderenberaad heeft geen vast jaarbudget. De activiteiten worden deels vanuit subsidies (Beter Oud/Raad van Ouderen, bijdragen uit onderzoeksprojecten) en deels via personele inbreng en/of facilitaire voorzieningen vanuit de samenwerkingspartners ondersteund. Zoals aangegeven in de inleiding heeft het Ouderenberaad vier vaste samenwerkingspartners: het LUMC, de Leidse Hogeschool/Werkplaats Sociaal Domein Leiden & Den Haag, het UNC-ZH (Universitair Netwerk voor de Care sector Zuid-Holland) en de Raad van Ouderen.
Met alle vier partijen zijn, in formele samenwerkingsovereenkomsten, afspraken vastgelegd over niet alleen de inhoudelijke samenwerking maar ook de financiële en personele ondersteuning die de partners aan het Ouderenberaad toezeggen.

Eventuele projecten worden ondergebracht bij de afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde van het LUMC (verantwoordelijk mevr. prof. dr. J Gussekloo). Ook de ondersteuning bij het beheer van de financiën wordt geleverd door het LUMC (LUMC-projectenbureau). Het Ouderenberaad kan gebruik maken van vergaderruimten van het LUMC voor de plenaire vergadering en de werkgroepen. Voor reis- en parkeerkosten alsmede voor de administratieve ondersteuning kan een beroep gedaan worden op het LUMC.
De Werkplaats Sociaal Domein van de Hogeschool rekent geen kosten bij het inzetten van personeel bij projecten en gebruik van ruimtes.

In voorkomende gevallen dient het Ouderenberaad zelf te voorzien in bijkomende kosten van projecten via subsidieaanvragen bij fondsen, gemeenten e.d.

Versie 18.09.2023